Metabolički sindrom X
Metabolički sindrom X čini niz faktora rizika koji proizlaze iz insulinske rezistencije praćene abnormalnim povećanjem masnog tkiva uz povišen rizik za nastanak dijabetesa (diabetes) i kardiovaskularnih bolesti.
Zajednički stav svih lekara je da su osobe koje imaju metabolički sindrom X izložene visokom riziku od bolesti srca i krvnih sudova (kardiovaskularnih oboljenja).
Četiri su glavne karakteristike metaboličkog sindroma X:
- gojaznost gornje polovine tela (androidni, odnosno muški oblik gojaznosti)
- poremećaj iskorišćavanja glukoze u ćelijama
- povećana koncentracija triglicerida u krvi i/ili nizak HDL holesterol
- povišen krvni pritisak (osobe sa hipertenzijom su otpornije na insulin i često imaju hiperinsulinemiju)
Tipičan metabolički sindrom X je to što se metabolički poremećaji ne javljaju pojedinačno, kako se nekad smatralo, nego istovremeno, i tako zajedno povećavaju rizik za pojavu koronarne bolesti. Dijagnoza se postavlja kada pacijent ima minimum tri udružena poremećaja.
SIMPTOMI
- Visok pritisak
- Gojaznost u predelu stomaka
- Bol u grudima
- Kratak dah
- Ubzano disanje
- Grčevi
- Potmnela koža vrata
- Pojačana maljavost
- Zimogrožljivost
- Slab vid
FAKTORI RIZIKA
- Gojaznost
- Poremećaj masnoća u krvi (holeterol i trigliceridi)
- Hipertenzija
- Dijabetes melitus (Diabetes tip II)
- Prekidi disanja tokom sna (Sleep apnea)
- Genetska predispozicija za povišenje masnoća i šećera u krvi
Ovi se faktori rizika odnose se na rizik od koronarne bolesti, dijabetesa, masne jetre (steatosis hepatis) i pojedina maligna oboljenja.
DIJAGNOSTIKA
- Biohemijski laboratorijski testovi (kompletna biohemija uz utvrđivanje gama GT > 25U/L i analize hormona štitne žlezde)
- Ultrazvučni pregled jetre
- EKG
LEČENJE
- Dijetetski režim i fizička aktivnost, uz smanjenje telesne mase
- Lekovi: grupa antihipertenziva (najčešće ACE inhibitori), lekova protiv insulinske rezistencije i Diabetes mellitusa tip II, statini, fibrati
- Barijatrijska hirurgija kod patološke gojaznosti
Koji lekari su vam potrebni
- Internista
- Kardiolog
- Endokrinolog
- Specijalista za ishranu
- Hirurg