ŠTA JE DESNA HEMIKOLEKTOMIJA?
Desna hemikolektomija je hirurška procedura kojom se uklanja desna polovina debelog creva. Najčešće se izvodi kod pacijenata sa rakom debelog creva, Kronovom bolešču ili divertikulozom. Postoji otvorena (klasična) i laparoskopska desna hemikolektomija. Najčešće se, ukoliko je moguće, izvodi laparoskopska procedura. Uzorci delova creva koji se uklanjaju šalju se na patohistoločku analizu kako bi se potvrdilo postojanje određenog stanja ili bolesti. Operacija najčešće traje oko 2 sata. Boravak u bolnici nakon otvorene operacije iznosi 5-7 dana, a nakon laparoskopske operacije iznosi 1-5 dana (po potrebi i duže).
INDIKACIJE / ZAŠTO SE RADI?
Desna hemikolektomija koristi se u cilju lečenja ili sprečavanja sledećih bolesti debelog creva: krvarenja, opstrukcije (blokiranja proslaska sadržaja) debelog creva, raka debelog creva, Kronove bolesti, ulceroznog kolitisa, divertikulitisa ili u sklopu preventivne hirurgije.
KAKO SE IZVODI?
• Najčešće se izvodi laparoskopska operacija. Uz pomoć specijalnih hirurških instrumenata i instrumenta sa video kamerom na vrhu (laparoskopom) koji se uvode kroz male rezove na trbuhu uklanjaju se desna polovina debelog creva, deo ili ceo transverzalni kolon (horizontalno položen deo debelog creva) i završni deo tankog creva zajedno sa krvnim sudovima tog dela creva i limfnim čvorovima. Nakon toga hirurg pravi spoj (anastomozu) između tankog creva i preostalog dela debelog creva. Za ovu vrstu operacije najčešće nije potrebno pravljenje stome (otvora preko kog se sadržaj debelog creva prazni u spoljašnju sredinu). Uzorci delova creva šalju se na patohistološku analizu.
POTENCIJALNI RIZICI
• Kao i svaka operacija i ova je praćena rizikom od nastanka određenih komplikacija. Tokom boravka u bolnici nosićete specijalne kompresivne čarape i dobijati injekcije koje se daju pod kožu (subkutano) u cilju sprečavanja nastanka krvnih ugrušaka (tromboze). Veoma retko dolazi do krvarenja ili infekcije.
• Ponekad može doći do curenja sadržaja u nivou spoja (anastomoze) creva. Rizik od curenja sadržaja najveći je kod osoba koje imaju Kronovu bolest ili uzimaju kortikosteroide. Ukoliko dođe do ove komplikacije može biti potrebno da uzimate antibiotike kako bi se curenje smanjilo ili može biti potrebno da doktor plasira drenažni kateter kroz trbušni zid uz pomoć kog se evakuiše tečnost.
• Ponekad može biti potrebno više vremena da se funkcija creva vrati u normalu, ukoliko do toga ne dođe može nastati stanje koje se naziva ileus, koje može isprovocirati nastanak distenzije creva i povraćanja. Opstrukcija (prekid, blokada) prolaska sadržaja creva može nastati kao posledica postojanja spazma (grča), priraslica ili drugih razloga koji mogu dovesti do nastanka abdominalnih kolika (bolova), abdominalne distenzije i povraćanja. Ukoliko dođe do nastanka ovih stanja biće potrebno da se plasira nazogastrična sonda i prekine unos hrane i tečnosti preko usta.
• Može postojati potreba da hirurg nakon započinjanja procedure laparoskopskom tehnikom nastavi sa otvorenom hirurškom metodom.
PRIPREMA
• Pre operacije može biti potrebno da: prestanete sa uzimanjem određenih lekova (možete prekinuti uzimanje lekova samo nakon konsultacije sa lekarom); ne smete jesti piti tečnost 8-12 sati pre procedure; popijete sredstvo za olakšavanje pražnjenja creva ili uradite klistir (potrebno je da pratite instrukcije lekara); uzmete antibiotik (kako bi se sprečila infekcija bakterijama koje se normalno nalaze u debelom crevu). Ukoliko se kolektomija radi hitno, nije moguća adekvatna priprema za operaciju.
OPORAVAK
• Ponekad hirurg nakon operacije stavlja abdominalni dren (cevčicu koja prolazi kroz trbušni zid i kroz koju se evakuiše sadržaj iz trbušne duplje). Abdominalni dren se najčešće uklanja nakon nekoliko dana. U konsultaciji sa lekarom nakon operacije možete uzeti lekove protiv bolova.
• Najveći broj pacijenata ubrzo nakon operacije može da jede i da pije. Pacijenti se ohrabruju da se što ranije nakon operacije atkiviraju (prvo da sede u krevetu, nakon toga da šetaju). Hirurški konci se najčešće skidaju nakon 7-14 dana.
• Potrebno je da bar 6 nedelja nakon operacije izbegavate dizanje tereta i obavljanje naporne fizičke aktivnosti. Dve nedelje nakon operacije (ponekad i kasnije) moći ćete da upravljate motornim vozilom.
• Preporučuje se da uzimate količinski manje obroke, češće tokom dana, da izbegavate začinjenu hranu i hranu bogatu biljnim vlaknima bar prvih nedelja nakon operacije. Kontrolni pregled se obavlja najčešće nakon 2 nedelje od operacije (po potrebi i ranije).